Voorbereiding van je onderzoek

Als je kanker hebt, krijg je vaak te maken met cognitieve klachten: problemen met concentratie, aandacht en geheugen, plus een vertraagd handelingstempo. Ze worden veroorzaakt door de ziekte zelf, de emotionele impact ervan, de verminderde energetische belastbaarheid en door de bijwerkingen van behandelingen zoals chemotherapie, bestraling en immunotherapie.

Daarom lees je in het profiel bijvoorbeeld de volgende voorwaarden van de bedrijfsarts:

• Voorgestructureerd werk: concrete, enkelvoudige opdrachten waarbij duidelijk is hoe lang de werknemer met elke taak bezig kan zijn. Eén taak per opdracht is belangrijk.
• Een vaste werkwijze, die routine mogelijk maakt.
• Voorspelbare werksituaties, die niet sterk wisselen in omstandigheden of taakinhoud. De werknemer kan namelijk niet flexibel reageren.
• Een werkplek met weinig onderbrekingen. Want de prikkelverwerking is al verstoord: dat maakt de werknemer gevoelig voor omgevingsfactoren.
• Geen deadlines of productiepieken in de werkdruk.
• Werk met een laag handelingstempo.
• Geen verhoogd risico voor persoonlijke veiligheid of gezondheid.

Omdat iemand in een emotioneel belastende periode soms al moeite heeft om zelf overeind te blijven, blijft er onvoldoende energie over voor interactie, emotionele problemen van anderen of conflicten.

De vereisten die de bedrijfsarts dan opneemt zijn bijvoorbeeld:

• weinig of geen rechtstreeks contact met klanten, patiënten of hulpbehoevenden.
• werk waarin zo nodig kan worden teruggevallen op directe collega’s of leidinggevenden.
• werk dat geen leidinggevende taken of verantwoordelijkheden omvat.

Tot slot kan zelfstandig reizen lastig zijn en/of beperkt in duur.

Een verminderde weerstand, neuropathie, huidklachten en hormonale schommelingen – ze zijn het gevolg van langdurige en intensieve behandelingen. De werknemer moet dus extra voorzichtig zijn. Denk aan beroepen waarbij veel contact is met mensen, maar ook fysiek zware beroepen in de industrie of bouw. Al dan niet in de buitenlucht.

De bedrijfsarts zet in het profiel dan specificaties en adviezen met betrekking tot:

• vatbaarheid voor infecties
• het functioneren in hitte of kou
• huidcontact
• een verzwakte huidbarrière

Krachtverlies, bewegingsbeperkingen, vermoeidheid en pijn komen veel voor ten gevolge van de behandelingen en bij ingrepen met blijvende gevolgen zoals stoma, amputatie of oedeem.

Daarom neemt de bedrijfsarts bijvoorbeeld beperkingen op bij het:

• gebruik van armen, handen en vingers, zoals knijp- en grijpkracht, tastzin en reiken
• tillen en dragen van lasten
• duwen en trekken
• lopen en traplopen

Ook op gebied van de statische belasting kunnen er beperkingen zijn, door een verminderde energetische belastbaarheid, minder kracht en/of specifieke gevolgen na een operatie, denk aan:

• staand werken
• werken boven schouderhoogte
• langdurig gebogen en/of gedraaid actief zijn

Lichamelijke en geestelijke vermoeidheid, slechte nachtrust door bijwerkingen van de behandelingen, de emotionele impact van de ziekte en een verstoord bioritme vragen om aangepaste werktijden.

De bedrijfsarts stelt dan voorwaarden als:

• een beperkt aantal werkuren per dag
• wel de ochtenddiensten, maar geen avond- of nachtdiensten, zodat het bioritme niet extra verstoord wordt
• verminderde belasting in de loop van de dag

In het profiel schetst de bedrijfsarts de mogelijkheden en beperkingen van de werknemer. Je leest over persoonlijk en sociaal functioneren, over mogelijke belasting en werktijden. Maar gebrek aan energie en de prognose staan er niet altijd even duidelijk in. Terwijl vanuit de toegestuurde verslagen en vragenlijst misschien overduidelijk een beperkte energetische belastbaarheid naar voren komt. Dan kan het zijn dat het al even geleden is, dat de arts de werknemer zag, of dat het energieniveau van de werknemer nog erg fluctueert.

Voor jouw onderzoek en advies is het ook zinvol om een idee van de belastbaarheidsprognose te krijgen: over welke termijn praat je? Persoonlijk contact met de bedrijfsarts is daarom verhelderend. De werknemer kan desgewenst een machtiging tekenen voor het delen van relevante medische informatie met de arbeidsdeskundige.

Een gesprek met de bedrijfsarts, voor je gesprek met de werknemer, geeft houvast en brengt het profiel tot leven.

Maar hoe bereik je een bedrijfsarts, die in de regel volgepland is met spreekuurafspraken?

Tips:

• Bel op het hele of het halve uur, dat zijn de wisselmomenten op het spreekuur.
• Spreek bij geen contact de voicemail in
• Stuur een mailtje met een belverzoek, voor afstemming over deze werknemer. Vraag in het mailtje welk moment de bedrijfsarts het beste uitkomt.

In het geval van de diagnose kanker zijn veruit de meeste artsen heel welwillend en betrokken.

Je gesprek verloopt prettig als je een goede gesprekspartner bent van de bedrijfsarts. Jullie belang is tenslotte hetzelfde: de werknemer leiden naar passend werk en de werkgever helpen bij het nakomen van de wet.

Lees daarom, voor je de arts spreekt, De richtlijn "Kanker en Werk" van de Nederlandse Vereniging van Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde. Dit is ontwikkeld voor bedrijfsartsen, om mensen met kanker te helpen bij de terugkeer naar het werk.

In de richtlijn lees je aanbevelingen en vragenlijsten voor diagnostiek en interventies gericht op vermoeidheid, psychische klachten en cognitieve klachten. Met de vragenlijsten brengt de bedrijfsarts het cognitief functioneren en de mate van vermoeidheid in kaart. De antwoorden kunnen ook worden ingezet voor evaluaties.

Kennis van de richtlijn helpt je gerichte vragen te stellen tijdens het gesprek met de bedrijfsarts. Zeker als het profiel van de arts afwijkt van je eigen bevindingen, is het inzichtelijk om te weten waar de arts zich op heeft gebaseerd.